Każdy Polak spotkał się z tą marką. Fabryka jest synonimem tradycji i wyjątkowego rzemieślnictwa. Tradycyjny sposób produkcji został połączony ze światowej klasy wzornictwem nobilitując porcelanowe wyroby do rangi dzieł sztuki. I tak już od 231 lat. O jakiej fabryce mowa? - o Ćmielowie. Dla Państwa ciekawości - w Ćmielowie jako jedynej manufakturze w Europie produkuje się wyroby z różowej porcelany według oryginalnej przedwojennej receptury Bronisława Kryńskiego.
Początki ćmielowskiej manufaktury sięgają przełomu XVIII i XIX stulecia, co czyni ją najstarszą działającą do dziś polską wytwórnią porcelany. W roku 1790, miejscowy garncarz Wojtas skupił wokół siebie grupę rzemieślników tworząc niewielką manufakturę produkującą wyroby gliniane. Ta data uważana jest za początek istnienia marki Ćmielów. Fabryka oficjalnie rozpoczęła swoją działalność w roku 1804, produkując początkowo fajans.
Znaczący wkład w rozwój ćmielowskiej fabryki miał kanclerz wielki koronny Jacek Małachowski, który w 1811 roku podarował ćmielowskie wyroby znanym osobistościom Księstwa Warszawskiego. Porcelanowe dzieła trafiły między innymi do samego księcia Józefowa Poniatowskiego.
Z biegiem czasu, mały zakład powiększał zakres swojej działalności. Od 1821 roku fabryka przechodziła przez ręce różnych właścicieli, a w 1839 roku przejęła ją rodzina Weissów. Wtedy właśnie zainicjowano produkcję porcelany. Manufaktura otworzyła początkowo sklepy w Grodnie i Warszawie. Produkowana przez nią porcelana wzbudzała tak duże zainteresowanie, że niejednokrotnie nie można było nadążyć z realizacją zamówień. Zaczęto więc rozszerzać produkcję i urozmaicać asortyment.
W związku z wyczerpywaniem się miejscowych złóż kaolinu, z których początkowo produkowano wyroby, podjęto decyzję o importowaniu surowca z Austrii. W tym samym czasie, główny projektant fabryki, Marinus Liedel, zaczął opracowywać nowe fasony porcelany, utrzymane w estetyce neorokokowej. W ten sposób, na przełomie lat 40. i 50. XIX wieku, narodził się kultowy fason Rococo.
Druga połowa XIX wieku to rozkwit działalności fabryki. Porcelana produkowana w tym czasie w oparciu o surowiec sprowadzany z Francji odznaczała się najwyższą jakością, pięknymi kształtami i starannymi dekoracjami. W fabryce trwała także produkcja kamionki i fajansu w tradycyjnych, angielskich formach. Lata 70 i 80 XIX wieku to także rozkwit produkcji porcelanowych figurek. Miniaturowe rzeźby z Ćmielowa służyły m.in. za kałamarze, wazoniki, czy przyciski do papieru. Do tradycji wytwarzania ćmielowskich figurek powrócono w latach 50. i 60. XX wieku.
Na początku XX wieku ćmielowska fabryka zaczęła odnosić pierwsze międzynarodowe sukcesy, takie jak Grand Prix na Wszechrosyjskiej wystawie w Petersburgu, otrzymane w 1901 roku, czy medale zdobyte na wystawach w Paryżu i Filadelfii.
Produkcję utrudnił wybuch I Wojny Światowej, jednak mobilizacja i chęć rozwoju sprawiły, że została ona wznowiona w 1920 roku. Wkrótce, na przełomie dekad powstał m.in. legendarny serwis Empire, który nazwą i stylistyką nawiązywał do epoki klasycyzmu. Zaprojektowany został z myślą o siedzibie prezydenta RP na Zamku Królewskim w Warszawie.
W okresie międzywojennym w fabryce porcelany w Ćmielowie powstały znane kolekcje w stylu Art Deco – kubistyczne serwisy Kula i Płaski, a także fasony Pułaski i Lwów, z których ostatni przeznaczony był do polskich placówek dyplomatycznych. Wtedy też rozpoczęto w Ćmielowie produkcję różowej porcelany – będącej efektownym urozmaiceniem dla białej i kremowej ceramiki.
W 1926 ćmielowskie zakłady przejęły fabrykę w Chodzieży, gdzie produkowany dotąd fajans zamieniono na wytwórnię porcelitu. Do ponownego podziału dwóch fabryk doszło w latach 40. XX wieku, kiedy to niemieckie kierownictwo zdecydowało o odłączeniu Chodzieży, aby produkować tam wyłącznie fajans. Jednak ostatecznie wytwórcy sławnych w całej Europie porcelanowych wyrobów połączyli się na nowo w 2013 roku.
Po II wojnie światowej, ćmielowska fabryka eksportowała swoje produkty m.in. do USA, Holandii, Turcji, Egiptu, Palestyny a także Wolnego Miasta Gdańska.
Ważnym okresem w dziejach fabryki porcelany w Ćmielowie są lata 50. i 60 ubiegłego wieku. Historyczne zakłady stały się wtedy jednym z najważniejszych w Polsce miejsc nowoczesnego designu. W tym czasie powstały kultowe serwisy do kawy i herbaty z serii Goplana, a także kolekcje takie, jak Krokus, June, London, Ina czy Dorota. W tym samym czasie odrodziła się w Ćmielowie tradycja wytwarzania figurek porcelanowych.
Mężczyzna widoczny na pierwszym planie to nikt inny jak Wincenty Potacki - jeden z kluczowych artystów związanych z ćmielowską porcelaną. Od 1935 roku współpracował z fabryką przez sześćdziesiąt lat projektując ceramikę oraz przedmioty użytkowe. Jednym z jego najsłynniejszych zestawów jest znana po dziś dzień Goplana.
Kolekcje z Ćmielowa zaprojektowane wiele lat temu, wciąż cieszą się niesłabnącym zainteresowaniem. Przykładem jest wspomniana kolekcja Rococo, którą w latach 70, znany projektant Wincenty Potacki przywrócił do produkcji w oparciu zachowane w fabryce projekty z końca XIX wieku. Równie popularna do dziś jest także kolekcja Lwów zaprojektowana w latach 30. XX wieku.
Ćmielowska porcelana od wielu lat gościła na stołach monarchów i dyplomatów na całym świecie, m.in: na dworze Jego Królewskiej Wysokości Filipa Króla Belgów, w Kancelarii Prezydenta RP oraz w Kancelarii Premiera RP, a także w Watykanie.
Historycznym momentem było powstanie Polskiej Grupy Porcelanowej, która w lipcu 2018 roku połączyła siły 3 fabryk: w Ćmielowie, Łubianie i Chodzieży. Obecnie grupa łączy 4 marki: Ćmielów, Lubiana, Chodzież oraz Ćmielów Design Studio. Każda marka charakteryzuje się odmiennym asortymentem, co pozwala klientom znalezienie odpowiednich dla siebie produktów. Ćmielów i Chodzież wyróżniają się kunsztem ręcznego wykonania. Lubiana to jeden z największych producentów zastawy stołowej w Europie, który specjalizuje się w produktach o wysokiej jakości i funkcjonalności, skierowanych głównie do branży horeca. Z kolei Ćmielów Design Studio reprezentuje nowoczesne podejście do produktów użytkowych, które pojawiają się na wystawach na całym świecie m.in. w Museum of Modern Art w Nowym Jorku. Są idealną propozycją dla miłośników nowoczesnego designu. Ideą PGP jest zwiększenie dostępności porcelanowych produktów, które wyróżnia wielopokoleniowa tradycja. Mimo zmiany struktur firm, łączy je wciąż ta sama misja i niezmienna tradycja.
Wszelkie materiały zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.
